Hachimaki, chiếc băng quấn đầu nổi tiếng của người Nhật

Hachimaki: Câu chuyện đằng sau những dải băng quấn đầu của người Nhật

Ví như bộ kimono ấy, người ta đã sử dụng nó trong hàng thế kỷ, và nó vẫn tồn tại đến tận bây giờ. Không những thế, kimono còn là nguồn cảm hứng cho rất nhiều nhà thiết kế thời trang hiện đại, đặc biệt là từ ống tay áo rộng của nó. Người ta đã tạo ra rất nhiều bộ quần áo mới phỏng theo phong cách này.

Ngoài bộ kimono ra, nhiều kiểu thời trang truyền thống khác cũng không hề mai một, dù không nổi tiếng bằng. Người Nhật rất coi trọng văn hoá và truyền thống, mỗi trang phục, mẫu mã thời trang là một hình ảnh của một thời khắc lịch sử nào đó. Chúng đều có những câu chuyện riêng.

Bạn đã bao giờ đọc cuốn truyện tranh Doraemon chưa? Bạn có nhìn thấy cậu bé Nobita mỗi khi quyết tâm làm điều gì, cậu đều buộc một sợi dây vải trên đầu không? Nó không phải chỉ xuất hiện trong truyện tranh thôi đâu, mà cả trong đời sống thực. Nó có cái tên: Hachimaki, thứ mà hôm nay mình sẽ kể câu chuyện về nó cho các bạn.

Hachimaki thực sự là cái gì?

Hachimaki trong tiếng Nhật viết là 鉢巻. Nhưng vì chữ Hán của nó khá nhiều nét, nên cũng như nhiều từ khác, người Nhật có xu hướng viết bằng chữ Katakana là ハチマキ.

Tuy nó là một thứ phụ kiện khá là nhỏ bé, nhưng vì nó xuất hiện khá thường xuyên, nên sự hiện diện của nó phần nào trở thành biểu tượng của người Nhật. Cùng với kimono, hachimaki đã có một lịch sử tồn tại rất lâu. Có thể sử dụng cho cả nam và nữ.

Một chiếc Hachimaki với chữ hissho
Một chiếc Hachimaki với chữ hissho (必勝 / quyết thắng)

Hachimaki làm từ một mảnh vải, thường có màu đỏ hoặc trắng. Mỗi lần đeo nó lên, người sử dụng như muốn thể hiện sự dũng cảm, sự nỗ lực, lòng quyết tâm hay kiên trì theo đuổi một điều gì đó. Không phải là thể hiện cho người khác thấy, mà là tự thể hiện cho chính bản thân người sử dụng.

Ý nghĩa và lịch sử của Hachimaki Nhật Bản

Từ “hachimaki” có nghĩa đơn giản là “khăn quấn đầu”, không có gì đặc biệt khi phân tích về ngữ nghĩa của Hán tự. Chỉ có ý nghĩa như ở trên đã nói mới thực sự là cái mà người xem cần hiểu.

Không có tài liệu lịch sử nào nói chính xác về nguồn gốc của hachimaki, không rõ nó có từ khi nào. Và đối với những thứ có nguồn gốc không rõ ràng như vậy, việc có nhiều giả thuyết được đưa ra xung quanh nó là điều tất nhiên. Nên cũng không ai nói được ai nói đúng.

Có một số giả thuyết được các nhà sử học Nhật Bản đưa ra về nguồn gốc của hachimaki như thế này. Giả thuyết đầu được nhiều người nhắc tới, đó là mối liên hệ giữa vải của hachimaki với trang phục truyền thống của người Nhật, thứ được sử dụng trong tôn giáo khổ hạnh từ rất sớm. Nguồn gốc của tôn giáo trong tự nhiên.

Mô phỏng hình ảnh một samurai đeo hachimaki
Mô phỏng hình ảnh một samurai đeo hachimaki

Một giả thuyết khác thì cho rằng, sự xuất hiện của hachimaki gắn liền với các samurai, và được họ sử dụng trong thời phong kiến Nhật Bản. Người ta tin rằng, các samurai cổ xưa đeo hachimaki sẽ giúp cho họ đội mũ bảo hiểm khi ra trận dễ dàng hơn. Khi đeo lên, nó thấm hút mồ hôi đầu, giữ cho sợi tóc không bị vướng xuống mắt. Và không chỉ samurai sử dụng nó, kể cả các ninji cũng đeo khi hành động hoặc khi luyện tập.

Trong lịch sử Nhật Bản, hachimaki là một phần không thể tách rời, gắn liền với một thời kỳ quan trọng. Chúng được sử dụng nhiều nhất trong Chiến tranh thế giới thứ 2. 

Hồi đó, các phi công kamikaze quấn hachimaki như một phần của quân phục. Trong văn hóa Nhật Bản, khái niệm về kamikaze có ý nghĩa rất lớn. Và người ta rất coi trong những người đeo một chiếc hachimaki với dòng chữ “Kamikaze” viết bằng chữ kanji (神風). Đặc biệt là với những người lính cảm tử, bay đến chỗ chết để thực hiện một nhiệm vụ quan trọng.  

Đối với người Nhật, việc được hy sinh bản thân cho đất nước, là vinh dự lớn nhất mà bất cứ ai cũng mong muốn. Và hachimaki được coi là biểu tượng của lòng dũng cảm, và sức mạnh để thực hiện ước nguyện đó!

Khi nào đeo Hachimaki

Mặc dù hachimaki là một nét văn hóa truyền thống rất lâu đời của Nhật Bản, nhưng chúng lại chưa bao giờ lỗi thời với người Nhật. Trong những lễ hội của Nhật Bản, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp chúng trong các đoàn rước lễ, những lúc cần đòi hỏi sức mạnh, và sự kiên trì.

Thời nay, người sử dụng hay dùng loại hachimaki có trang trí hình ảnh mặt trời, giống với quốc kỳ Nhật Bản. Một số khác lại loại có viết các khẩu hiệu mang tính khích lệ trên hachimaki của mình. Khẩu hiệu phổ biến nhất được viết trên hachimaki là ‘Nippon Ichi’ m có nghĩa là “Tốt nhất Nhật Bản”.

mot phi cong trong the chien thu 2 deo hachimaki

Như đã đề cập ở trên, có một số trường hợp hay có sự xuất hiện của hachimaki. Mình liệt kê thử vài trường hợp nhé.

Trong các sự kiện thể thao

Đây có lẽ là trường hợp phổ biến thứ hai mà người ta sử dụng hachimaki sau lễ hội. Đặc biệt là trong võ thuật, như Taekwondo hay Judo, hachimaki được gắn liền với bộ quần áo truyền thống của môn võ.

Nhưng dù sao, ngày nay các vận động viên ít đeo hachimaki hơn xưa nhiều. Thay vào đó, bạn lại thấy khán giả trên các khán đài đeo nhiều hơn khi cổ vũ đấy. Họ hay viết những câu nói khích lệ, và thể hiện sự ủng hộ đối với các vận động viên yêu thích của họ.

mot nhom nguoi tham gia ruoc kieu trong le hoi
Một nhóm người rước kiệu tham gia lễ hội đeo những dải Hakimachi màu trắng

Trong lúc sinh nở

Chắc bạn sẽ ngạc nhiên, tại sao lúc sinh nở lại đeo Hachimaki cơ chứ?

Nhưng bạn sẽ không thấy lạ nữa khi biết rằng, không phải chỉ ở Nhật, mà bất cứ đâu mọi người đều hiểu, sinh con là thời điểm rất khó khăn và nguy hiểm. Người phụ nữ Nhật Bản khi đó đeo chiếc hachimaki để thể hiện sự dũng cảm, như tăng thêm sức mạnh cho mình.

Trường học và Nơi làm việc

Không có gì lạ khi hachimaki xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật. Và trên thực tế, rất nhiều sinh viên và nhân viên văn phòng thường đeo hachimaki. Trong những tình huống cụ thể khó khăn nào đó, họ đeo chiếc hachimaki như muốn dồn hết trí tuệ, nỗ lực của mình để vượt qua. Một số học sinh thậm chí còn đeo chiếc hachimaki trong lúc học, để thể hiện sự quyết tâm học tập của mình, chứ không chỉ là một tình huống cụ thể nào.

Chiếc băng có dòng chữ "Gokaku" (biểu thị quyết tâm thi đỗ)
Chiếc băng có dòng chữ “Gokaku” (biểu thị quyết tâm thi đỗ)

Ví dụ, ngày mà có một bài kiểm tra lớn, bạn sẽ thấy những học sinh Nhật Bản đeo hachimaki. Tương tự, nhân viên văn phòng cũng hay đeo hachimaki khi họ đang có một khối lượng lớn công việc cần giải quyết với nhiều nỗ lực.

Hay kể cả những người lao động chân tay, hachimaki cũng là một món đồ quen thuộc với họ. Tương tự như cách các samurai xa xưa, đeo hachimaki cũng là một cách tuyệt vời để hút mồ hôi, ngăn chúng và tóc làm vướng mắt khi làm việc.

Biểu tình

Mặc dù hachimaki thường được xem là biểu tượng của sức mạnh, nhưng điều thú vị là nó được sử dụng ngay cả trong các cuộc mít tinh và biểu tình chính trị. Cũng có thể, họ muốn dùng chúng như đại diện cho nỗ lực của mình khi đưa tiếng nói ra cộng đồng?

Mua hachimaki ở đâu?

Cái này thì quá dễ rồi, vì thời nay, người ta bán hachimaki phục vụ cả khách đến du lịch Nhật Bản nữa. Cũng chính vì sự yêu thích ý nghĩa của chúng, rất nhiều người muốn mua nó để mang về, như một món quà lưu niệm về Nhật Bản.

Dễ dàng nhất, bạn có thể mua online. Rất nhiều trang thương mại điện tử của Nhật có bán hachimaki. Ví dụ như trên Amazon, Rakuten, Yahoo! Shopping chẳng hạn. Nhưng cần có một chút hiểu biết tiếng Nhật, không cần nhiều lắm đâu.

Phần lớn các cửa hàng online sẽ bán những chiếc hachimaki có sẵn mẫu mã, bạn cứ lựa cho mình cái bạn yêu thích. Nhưng một số khác lại cho phép bạn tuỳ chỉnh theo mong muốn luôn. Về màu sắc, chúng thường giới hạn trong ba màu: trắng, đen và đỏ. Đây là các màu sắc truyền thống của hachimaki. 

Tiếp đến, bạn có thể lựa chọn cho mình những biểu ngữ viết trên đó. Có thể bạn thích luôn viết kamikaze, hoặc một chữ phổ thông như “hissho”, có nghĩa là “phải thắng” chẳng hạn.

Mua hàng online đem lại tiện lợi là tất nhiên rồi, và lại rẻ nữa. Tuy nhiên cũng đừng lo nếu đi mua ở ngoài cửa hàng, chúng cũng rất rẻ. Trong lúc đi lang thang đó đây, không thiếu các cửa hàng trong trung tâm thương mại bán chúng. Bạn cũng không cần vốn tiếng Nhật, có khi chỉ là chỉ trỏ và rút tiền ra thanh toán mà thôi. Có điều, cũng không phải nơi nào cũng có thể cho bạn tuỳ chỉnh theo ý muốn, thường là có sao mua vậy thôi.

Share this article
0
Share
Shareable URL
Prev Post

Ngày càng có nhiều người Nhật nhìn nhận về Trung Quốc tiêu cực hơn

Next Post

Thủ tướng Suga hội đàm cùng Tư lệnh thuỷ quân lục chiến Mỹ

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Read next
Chú ý: website có sử dụng cookies, tìm hiểu về chính sách tại đây.